Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Zuma Press.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đang nỗ lực tái định hình chính phủ liên bang,ínhquyềnTrumpbịkiệnđồngloạkèo nhà cái arsenal với một loạt biện pháp cắt giảm tiền lương, ngưng các chương trình tài trợ và đóng cửa một số cơ quan. Những ý tưởng mới vấp phải nhiều vụ kiện tụng và bị thẩm phán chặn hoặc tạm dừng, theo New York Times.

Sáng sớm 8/2, một thẩm phán liên bang tại New York là người gần đây nhất ban hành phán quyết tạm dừng ý tưởng của chính quyền Trump. Thẩm phán Tòa án quận Mỹ Paul A. Engelmayer đã hạn chế Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk đứng đầu truy cập vào hệ thống thanh toán và dữ liệu của Bộ Tài chính Mỹ.

Giống nhiều thẩm phán khác trong những tuần gần đây, thẩm phán Engelmayer nhận thấy nếu chính quyền đi theo hướng hiện tại sẽ có nguy cơ “tổn hại không thể khắc phục”. Phán quyết lo ngại lượng dữ liệu có thể bị sử dụng sai mục đích. Vụ kiện do 19 tổng chưởng lý đảng Dân chủ đệ trình.

Một loạt sắc lệnh hành pháp khác của ông Trump cũng dẫn đến kiện tụng trên khắp cả nước, nhiều vụ có thể mất tới hàng tháng để giải quyết triệt để. Những vụ việc dấy lên câu hỏi chưa có tiền lệ về phạm vi thẩm quyền hành pháp hoặc lập pháp có thể tốn nhiều thời gian xem xét và phải ra trước Tòa án Tối cao.

Những người chỉ trích cho rằng nỗ lực cắt giảm lực lượng lao động liên bang, hạn chế tiền trợ cấp và chấm dứt nhiều chương trình trái ngược với luật do Quốc hội thông qua và tòa án duy trì trong nhiều thập niên, đặc biệt là các biện pháp bảo vệ công chức với người lao động liên bang.

Trong những tuần gần đây, chính quyền Trump chứng kiến một số thất bại tại Tòa án, nhưng chỉ trong ngắn hạn. Không rõ sau cùng tòa án sẽ “bật đèn xanh” bao nhiêu sáng kiến.

Tính đến ngày 8/2, tòa án tạm thời chặn sáng kiến đóng băng chi tiêu liên bang và chấm dứt quy định “sinh ra trên đất Mỹ là công dân Mỹ”. Đầu tuần này, một thẩm phán ở Washington phán quyết chính quyền Trump không được công khai tên các đặc vụ FBI làm việc trong các vụ án liên quan tới vụ bạo loạn Điện Capitol hôm 6/1/2021.

Hôm 7/2, một thẩm phán liên bang tại Washington dừng quyết định cho nghỉ tạm thời 2.200 nhân viên thuộc Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) và rút hầu hết nhân lực ở nước ngoài trong vòng một tháng.

Tại Washington, các luật sư chuyên về luật lao động ngợp trong khách hàng mới kể từ khi Nhà Trắng đổi chủ. Trên khắp cả nước, các tổng chưởng lý đảng Dân chủ cũng nhắm tới chương trình nghị sự của ông Trump.

Chính quyền Trump khẳng định hành động của họ là hợp pháp và sẽ được tòa án chứng minh.

Đọc để hiểu rõ hơn lịch sử nước Mỹ

Mục Thế giới giới thiệu cuốn sách "Lẽ thường" - cuốn sách của tác giả Thomas Paine được xuất bản lần đầu vào năm 1776 và đã có vai trò quan trọng trong thời kỳ lập quốc của Mỹ. Cho đến hôm nay, cuốn sách vẫn còn nguyên giá trị lịch sử đối với những ai quan tâm đến lịch sử nước Mỹ.