Trước luồng dư luận cho rằng ý tưởng phóng vệ tinh viễn thông dầu tiên của Việt Nam không phải xuất phát từ ngành Bưu điện và có một giai đoạn dự án phóng vệ tinh Vinasat-1 được giao cho Bộ KHCN chủ trì, phóng viên BĐVN đã trao đổi với ông Mai Liêm Trực- nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Bưu điện (TCBĐ), nguyên Thứ trưởng Bộ BCVT và ông Lưu Văn Lượng, nguyên Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện về vấn đề này.

Ông Mai Liêm Trực cho biết, từ những năm 1990, khi còn là Giám đốc Công ty Viễn thông quốc tế (VTI), rồi giữ cương vị Phó Tổng cục trưởng TCBĐ, ông đãõ đề xuất lên Tổng cục trưởng Đặng Văn Thân về ý tưởng phóng vệ tinh viễn thông đầu tiên của Việt Nam lên quỹ đạo vệ tinh địa tĩnh. Ngày 1/8/1995, Tổng cục trưởng TCBĐ Đặng Văn Thân đã ký Văn bản số 1469/CSBĐ xin ý kiến Thủ tướng về việc xây dựng dự án tiền khả thi phóng vệ tinh. "Ý tưởng phóng vệ tinh đầu tiên của Việt Nam xuất phát từ nhu cầu nội tại, bức thiết của ngành viễn thông, muốn vươn lên làm chủ lĩnh vực thông tin vệ tinh", ông Trực khẳng định.

Ông Lưu Văn Lượng (ảnh bên) cũng giải thích: "Thông tin vệ tinh ở Việt Nam trở thành phương thức truyền dẫn rất quan trọng, nhất là sau khi hợp tác với Úc thiết lập trạm thông tin vệ tinh mặt đất đầu tiên vào năm 1987. Từ trạm thông tin vệ tinh đó, Việt Nam thu được hàng triệu đô-la từ viễn thông quốc tế. Sau đấy, lượng thông tin qua vệ tinh truyền đi quốc tế ngày càng tăng; đến 1995 thì lên tới hàng ngàn kênh. Trước tình hình này, chúng tôi có hai suy nghĩ: Một là, phải chiếm được quỹ đạo. Hai là, cân nhắc xem mình có nên sở hữu một quả vệ tinh không. Năm 1995, tôi đã đề nghị Tổng cục trưởng Đặng Văn Thân thành lập nhóm nghiên cứu đăng ký và phối hợp vị trí quỹ đạo vệ tinh". Ông Lượng khẳng định, Văn bản 1469/CSBĐ do Tổng cục trưởng TCBĐ Đặng Văn Thân ký ngày 1/8/1995 báo cáo lên Chính phủ là văn bản chính thức đầu tiên thể hiện đề xuất phóng vệ tinh Vinasat.